Büyük Buhran, 20. yüzyılın en ağır ekonomik krizi olarak bilinir. 1929’da Amerika Birleşik Devletleri’nde başlayan bu kriz, 1930’larda dünya geneline yayıldı ve birçok ülkede derin ekonomik, toplumsal ve siyasi etkiler yarattı.
Büyük Buhran’ın temel özellikleri ve nedenleri:
- Borsa Çöküşü: Buhran, 1929’da Amerika’daki Wall Street borsasının çöküşüyle başladı. 29 Ekim 1929’da yaşanan “Kara Salı” olarak adlandırılan gün, borsanın tarihsel olarak en kötü günlerinden biriydi.
- Banka Başarısızlıkları: Borsa çöküşünden sonra birçok banka, yatırımcıların mevduatlarını geri çekmeye çalışması ve borçlarını ödeyememe korkusuyla iflas etti.
- Üretimde Azalma: Sanayi üretimi ve tarım üretimi büyük ölçüde düştü. Bu, işsizliğin yükselmesine neden oldu.
- Yüksek İşsizlik Oranları: İşsizlik oranları, Amerika’da %25’e kadar çıktı. Bu, halk üzerinde büyük bir baskı oluşturdu.
- Dünya Ticaretinin Daralması: Birçok ülke, ithalatı sınırlamak ve yerel endüstrileri korumak için yüksek gümrük tarifeleri uygulamaya başladı. Bu, global ticareti daha da zorlaştırdı.
- Kötü Hava Koşulları: 1930’larda ABD’nin orta batı bölgelerinde yaşanan toz fırtınaları, zaten zor durumdaki tarım sektörüne daha fazla zarar verdi.
Büyük Buhran’ın sonuçları oldukça derinlemesine ve geniş kapsamlıydı. Bu dönemde, ekonomik teorilerde ve politikalarda büyük değişiklikler yaşandı. John Maynard Keynes’in ekonomik düşünceleri bu dönemde ön plana çıktı ve hükümetlerin ekonomiye müdahale etmesi gerektiği fikri daha yaygın hale geldi.
Buhran, 1930’ların sonlarına doğru Amerika’da “New Deal” olarak adlandırılan bir dizi ekonomik ve sosyal reformla hafifletildi. Ancak, Büyük Buhran’ın tam olarak sona erdiği genellikle II. Dünya Savaşı’nın başlamasıyla, savaş ekonomisinin etkisi ve savaş sonrası yeniden yapılanma dönemi olarak kabul edilir.