Hizmet Edilebilir Elde Edilebilir Pazar (SOM – Serviceable Obtainable Market), bir işletmenin veya ürünün gerçekçi olarak hedefleyebileceği ve ulaşabileceği pazar büyüklüğünü ifade eder. SOM, işletmenin sadece belirli koşullar altında ulaşabileceği, ulaşılabilir ve hizmet edilebilir pazar segmentini temsil eder. SOM, Toplam Hedef Pazarın (TAM) daha daraltılmış ve gerçekçi bir sürümüdür.
SOM hesaplaması, işletmenin kapasitesi, kaynakları, pazarlama stratejileri ve müşteri çekme yeteneği gibi faktörlere dayanır. TAM hesaplamasına benzer şekilde, SOM hesaplaması da spesifik pazar segmentleri ve ürün fiyatlarına göre yapılabilir.
Örneğin, bir SaaS (Yazılım hizmeti olarak hizmet) girişimi düşünelim. Hedefleri ve pazar segmenti göz önünde bulundurularak SOM hesaplaması şu şekilde yapılabilir:
- Toplam işletme sayısı (TAM): 10,000
- Ürünün hedeflediği özelliklere sahip olan işletme sayısı: 2,000
- Ürünün hedeflediği işletmelerin %50’si bütçe ve ihtiyaç açısından uygun: 1,000
- Ürünün hedeflediği işletmelerin %30’u ürünü satın alabilecek durumda: 300
Bu durumda SOM (Hizmet Edilebilir Elde Edilebilir Pazar), 300 müşteriye ulaşılabilir bir pazarı ifade eder.
SOM, işletmelerin gerçekçi büyüme hedefleri belirlemelerine yardımcı olabilir. İşletmelerin kaynakları ve yetenekleri göz önünde bulundurularak SOM’un etkili bir şekilde yönetilmesi ve büyüme stratejilerinin buna göre şekillendirilmesi önemlidir.