Küresel Mali Kriz (Global Financial Crisis), 2007-2008 yıllarında dünya genelinde finansal piyasalarda başlayan ve ekonomik etkileriyle derinleşen bir krizi ifade eder. Bu kriz, özellikle ABD’deki mortgage (konut kredisi) pazarında ortaya çıkan sorunlar nedeniyle dünya çapında finansal sistemde ciddi sarsıntılara yol açmıştır. Kriz, küresel ekonominin durgunluğa girmesine ve birçok ülkede işsizlik ve ekonomik zorlukların artmasına neden olmuştur.
Küresel Mali Kriz’in temel özellikleri şunlar olabilir:
- Mortgage Krizi: Krizin temeli, ABD’deki mortgage pazarında başlayan sorunlardır. Riskli mortgage kredilerinin verilmesi ve bu kredilerin paketlenerek finansal ürünlere dönüştürülmesi, krizin temel sebeplerindendir.
- Kredi Daralması: Finansal kuruluşlar arasında güven kaybı yaşanması sonucunda kredi akışı daralmıştır. Bankalar, birbirlerine güvenmemeye başlamış ve bu da kredi piyasalarının donmasına yol açmıştır.
- Varlık Değer Kaybı: Gayrimenkul fiyatlarının düşmesi ve mortgage destekli menkul kıymetlerin değer kaybetmesiyle birlikte birçok finansal kuruluşun bilançosu olumsuz etkilenmiştir.
- Kurumsal Sorunlar: Kriz nedeniyle birçok finansal kuruluş iflas etme tehlikesi yaşamış, bazı büyük bankalar devlet yardımı almış veya birleşmeye gitmiştir.
- Küresel Ekonomik Etkiler: Finansal sistemde yaşanan sorunlar, dünya genelinde ekonomik büyümeyi olumsuz etkilemiş ve birçok ülke durgunluk dönemine girmiştir. İşsizlik oranları artmıştır.
- Tedbirler ve Müdahaleler: Hükümetler ve merkez bankaları, krizin etkilerini sınırlamak amacıyla faiz indirimleri, likidite enjeksiyonları ve bankaların kurtarılması gibi tedbirler almışlardır.
- Uzun Süren Etkiler: Kriz sonrası ekonomik toparlanma uzun bir süre almıştır. Borç krizi, işsizlik ve finansal istikrarsızlık gibi etkiler uzun süreli olmuştur.
Küresel Mali Kriz, modern ekonomik tarihinde önemli bir dönüm noktasıdır. Kriz, finansal piyasalarda yaşanan derin sorunların ve ekonomik sistemdeki kırılganlıkların bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Bu kriz, finansal regülasyonun önemini vurgulayarak finansal sistemin daha sağlam hale getirilmesi gerektiğine dair uluslararası tartışmalara yol açmıştır.