Marksist Ekonomi, Karl Marx’ın eserlerine dayalı olarak geliştirilen ve kapitalizmin eleştirildiği, sınıf mücadelesi, sömürü ve emek değeri gibi kavramların ön plana çıktığı bir ekonomi teorisi ve düşünce akımıdır. Karl Marx ve Friedrich Engels’in yazdığı “Komünist Manifesto” gibi eserler, Marksist düşüncenin temelini oluşturmuştur.
Marksist ekonominin temel özellikleri:
- Sınıf Mücadelesi: Marksist teori, toplumsal değişimin temelinde sınıf mücadelesinin olduğunu savunur. Kapitalist toplumlarda işçi sınıfının, emekçilerin ve sermaye sahiplerinin çıkarları arasındaki çatışmaya vurgu yapar.
- Sömürü ve Emek Değeri Teorisi: Marksist ekonomi, işçilerin yarattığı değerin sermayedarlar tarafından sömürüldüğünü iddia eder. Emek değeri teorisi, ürünlerin değerinin emeğe dayandığını öne sürer ve emekçilerin ürettiği değerin bir kısmının sermaye sahiplerine aktarıldığını belirtir.
- Kapitalizmin Eleştirisi: Marksistler, kapitalizmin içsel çelişkilerini ve eksikliklerini eleştirir. Kar amaçlı üretim, rekabet, sermaye birikimi gibi kapitalist ekonominin unsurları eleştirilir.
- Devrimci Değişim ve Sosyalizm: Marksistler, kapitalizmin yerine sosyalist bir toplum modelini savunur. Bu modelde üretim araçlarının toplumsal mülkiyet altında olması ve sınıf farklarının ortadan kaldırılması hedeflenir. Bu dönüşüm, genellikle devrimci yollarla gerçekleşmesi gerektiğini öne sürer.
- Toplumsal Yapı ve Tarihsel Materyalizm: Marksistler, toplumların tarihsel evrimini ve değişimin nedenlerini analiz eder. Tarihsel materyalizm, ekonomik faktörlerin toplumsal gelişimi belirleyen temel güç olduğunu ileri sürer.
Marksist ekonomi, kapitalizmin eleştirisi ve sınıf mücadelesine vurgu yapmasıyla önemli bir düşünce akımıdır. Ancak bu teori, eleştirilere ve farklı yorumlara da açıktır. Marksist ekonominin etkileri, hem akademik dünyada hem de sosyal ve politik hareketlerde hissedilmiştir.