Pareto Optimalitesi, ekonomik bir durumun veya dağılımın artık hiçbir bireyin durumunu kötüleştirmeden en az bir bireyin durumunu iyileştirmenin mümkün olmadığı bir noktada olduğu durumu ifade eder. Bu durumda ekonomideki kaynaklar ve mallar en iyi şekilde dağıtılmış ve herhangi bir değişiklikle hiç kimsenin daha iyi duruma gelmesi mümkün değildir.
Pareto Optimalitesi’nin ana prensipleri şunlardır:
- Hiçbir Birey Zarar Görmez: Pareto Optimalite durumunda, herhangi bir bireyin durumu iyileştirilirken diğer bireylerin durumu kötüleşmez. Bu nedenle hiç kimse zarar görmez.
- Toplam Refah Maksimumdur: Pareto Optimalite, toplam refahı maksimize etmeye çalışır. Mevcut durumda bir birey daha iyi hale getirilemezken, diğer bireylerin durumunu kötüleştirmek anlamsızdır.
- Yerel Optimalite: Pareto Optimalite, genel bir durumun her yönüyle en iyi olduğu anlamına gelmez. Yani bir açıdan daha iyi bir durum elde edilebilirken diğer açıdan daha kötü bir durum elde edilemez.
Pareto Optimalitesi, ekonomik politika ve kaynak dağıtımı konusunda önemlidir. Pareto Optimaliteyi elde etmek, herkesin refahını artırmak veya en azından bir kişinin refahını artırmadan kimseyi olumsuz etkilememek hedefi ile çelişebilir. Bu nedenle ekonomik kararlar alınırken Pareto Optimalitesi göz önünde bulundurulurken, toplumsal tercihler ve diğer faktörler de dikkate alınmalıdır.