Rasyonel Kabarcıklar (Rational Bubbles), finansal piyasalarda varlık fiyatlarının gerçek değerlerinden ayrılmasını açıklamaya çalışan bir teoridir. Bu teoriye göre varlık fiyatları, temel ekonomik faktörlerin (gelir, faiz oranları, temettü ödemeleri vb.) etkisi dışında, yatırımcıların rasyonel beklentileri ve piyasa davranışları tarafından belirlenir.
Rasyonel kabarcıkların temel özellikleri:
- Rasyonel Beklentiler: Bu teoriye göre yatırımcılar, gelecekteki fiyatları rasyonel olarak tahmin ederler. Ancak, bu tahminler gerçek değerlerden sapabilir.
- Kabarcık Oluşumu: Rasyonel kabarcıklar, varlık fiyatlarının beklenen değerlerinden saparak aşırı değerlenmesine veya düşük değerlenmesine neden olabilir. Bu durumda varlık fiyatları, temel ekonomik faktörlerin ötesinde yatırımcıların irasyonel veya aşırı iyimser beklentileri tarafından yönlendirilir.
- Büyüme ve Çökme: Rasyonel kabarcıklar genellikle hızla büyüyebilir ve yatırımcılar fiyatların artmaya devam edeceği düşüncesiyle varlık alımlarına devam ederler. Ancak bu kabarcık, sonunda çöküşe geçebilir çünkü artan fiyatlar gerçek değerlere dayanmıyor olabilir.
- Kapanış Fiyatları: Rasyonel kabarcıkların tezahürleri, varlık fiyatlarının gerçek değerlerinden uzaklaştığı durumlar olabilir. Bu tür kabarcıklar genellikle kapanış fiyatlarının gerçek değerlerden farklı olduğu anlamına gelir.
Rasyonel kabarcıklar kavramı, finansal piyasaların irasyonel davranışlarla açıklanamayan dalgalanmalarını anlamaya yönelik bir girişimdir. Ancak bu teori, finansal piyasalardaki tüm fiyat hareketlerini rasyonel beklentilere dayandırmaz ve bazı durumlarda piyasaların irasyonel davranışlar sergileyebileceğini de kabul eder.