Apple ve HP, Amerika Birleşik Devletleri’nin Çin mallarına yönelik gümrük tarifelerini artırmasının ardından Çin’den ABD’ye olan bilgisayar sevkiyatlarını askıya aldı. Söz konusu karar, iki teknoloji devinin Çin’deki üretim tesislerinde hem üretim hacmini hem de istihdam oranlarını düşürdü.
Chengdu’daki Foxconn fabrikasında sevkiyatlar durdu
Apple adına Mac bilgisayarlar ve iPad gibi ürünleri üreten Tayvan merkezli Foxconn, Çin’in merkezinde yer alan Chengdu’daki fabrikasından ABD’ye yapılan sevkiyatlara ara verdi. Fabrikadaki bir kaynak, söz konusu sevkiyatların tamamen askıya alındığını doğruladı. Bu fabrika Apple’ın küresel lojistik ağında önemli bir üretim noktası konumundaydı.
Chengdu üretiminin %40’ı ABD’ye gidiyordu
Chengdu’daki üretim kapasitesinin yaklaşık %30 ila %40’ı doğrudan ABD pazarını hedef alıyordu. Bu nedenle sevkiyatların durdurulması, fabrikanın işletme oranını ciddi şekilde düşürdü. Apple’ın önümüzdeki dönemde alternatif olarak Hindistan gibi ülkelerden ithalata ağırlık vermesi bekleniyor.
Çalışanlar mesai kaybı yaşadı, ücretler düştü
Fabrikada çalışan bir işçi, fazla mesai süresinin aylık 40 saatin altına düştüğünü ve bu nedenle aldığı ücretin önemli ölçüde azaldığını belirtti. İşçi, “Eskiden aldığım fazla mesai ücretlerinin artık yaklaşık %60’ı kadarını alabiliyorum” şeklinde konuştu.
HP de sevkiyatı durdurdu: Chongqing üretimi sekteye uğradı
Benzer bir durum HP’nin Çin’deki üretimi için de geçerli. HP, Chongqing kentindeki PC üretimini Tayvanlı Quanta Computer gibi şirketlere dış kaynakla yürütüyordu. Sözleşmeli üreticilerden bir yöneticinin açıklamasına göre, Nisan ayında Kuzey Amerika’ya yapılan ihracat tamamen durduruldu. Bu durdurmanın uzun vadede devam etmesi bekleniyor.
Üretim hatlarında kapanma, çalışan sayısında azalma
Quanta’nın Chongqing’deki fabrikasında çalışan bir personel, üretim hatlarının bazılarını kapattıklarını ve çalışan sayısının önemli ölçüde azaltıldığını ifade etti. Bu gelişmeler, istihdam üzerindeki baskının giderek arttığını gösteriyor.
Trump, bazı elektronik ürünlere muafiyet getirdi
2 Nisan’da yaptığı açıklamada Başkan Donald Trump, Çin dahil birçok ülkeye “karşılıklı” tarifeler uygulanacağını duyurmuştu. Ancak bu vergisel düzenlemelere rağmen, ABD yönetimi bazı elektronik ürünler için muafiyet listesi yayınladı. Bu muafiyetlerin büyük kısmı Çin’den gelen ürünleri kapsıyor.
Hatırlanacağı üzere COVID-19 salgınının ilk dönemlerinde Çin’deki tedarik zincirinin zayıflaması, birçok teknoloji devini üretimlerini çeşitlendirmeye ve yeni üretim merkezleri oluşturmaya sevk etmişti. Son gelişmeler de bu yönelimi hızlandırabilir.
Bu gelişmelerin küresel elektronik pazarında arz zincirlerine nasıl yansıyacağı ve Çin’in üretim gücünün nasıl etkileneceği ilerleyen zamanlarda daha net ortaya çıkacak.