Ekonomi
Arz
Arz, bir ekonomideki mal veya hizmetlerin belirli bir zaman diliminde farklı fiyat seviyelerine göre tedarik edilebilecek miktarını ifade eder. Arz, üretici veya satıcıların pazarda sunmaya istekli oldukları miktarı temsil eder ve genellikle fiyat arttıkça arzın artacağı bir ilişki içindedir. Arzı etkileyen temel Koşullar Fiyata Duyarlılık: Fiyat arttığında üreticilerin daha fazla mal veya hizmet tedarik etmeye […]
Laffer Eğrisi
Laffer Eğrisi, vergi oranının vergi gelirleri üzerindeki etkisini gösteren bir grafiksel araçtır. Adını ekonomist Arthur Laffer’den almıştır. Laffer Eğrisi, vergi oranının artırılması veya azaltılmasının vergi gelirlerini nasıl etkileyebileceğini açıklamayı amaçlar. Laffer Eğrisi’nin temel prensibi şu şekildedir: Düşük Vergi Oranı: Vergi oranı sıfır veya çok düşük olduğunda, vergi gelirleri de düşük olacaktır çünkü vergi toplamak için […]
Pareto Etkinliği
Pareto Etkinliği, ekonomi literatüründe kaynakların en iyi şekilde dağıtılmasını ve toplumun refahının artırılmasını ifade eden bir kavramdır. Bir ekonomideki durumun Pareto etkin olması, hiçbir bireyin diğerlerinin refahını azaltmadan kendi refahını artıramayacağı anlamına gelir. Pareto etkinliği, kaynakların kullanımının ve dağılımının öyle bir noktaya getirildiği durumu tanımlar ki bu noktada herhangi bir bireyin daha iyi bir duruma […]
Cari Hesap
Cari Hesap (Current Account), bir ülkenin dış ticaret işlemlerinin bir bileşeni olarak uluslararası ekonomik ilişkilerini gösteren bir hesap türüdür. Cari hesap, bir ülkenin mal ve hizmet ticareti, gelir akışları ve transferlerine ilişkin bilgileri içerir. Cari hesap, ülkenin dış ticaret dengesini ve uluslararası ekonomik faaliyetlerini izlemek için kullanılır. Cari hesabın temel özellikleri şunlar olabilir: Mal Ticareti: […]
Üretim Olanakları Eğrisi
Üretim Olanakları Eğrisi (Production Possibility Frontier – PPF), ekonomide iki farklı mal veya hizmetin üretimi arasındaki farklı kombinasyonları gösteren bir grafiksel temsilidir. PPF, kaynakların sınırlı olduğu bir ekonomik sistemde, verilen kaynaklarla en iyi şekilde nasıl üretim yapılacağını gösterir. PPF’nin temel özellikleri: Sınırlı Kaynaklar: PPF, belirli kaynakların (işgücü, sermaye, hammadde) sınırlı olduğu bir ekonomik sistemi yansıtır. […]
Düşük Asılı Talep
Düşük Asılı Talep, ürün veya hizmetin fiyatının artmasına rağmen talebin düşük kalması durumunu ifade eder. Yani, fiyat artışı talebi olumsuz etkilemez veya talep esnekliği çok düşüktür. Bu durumda, fiyat artışı gelir artışından daha fazla etkili olur ve tüketiciler ürünü daha az satın alır. Düşük asılı talep kavramının temel özellikleri şunlar olabilir: Talep Esnekliği Düşüktür: Ürünün […]
Moral Tehlike (Moral Hazard)
Moral Tehlike (Moral Hazard), finansal veya ekonomik bir ilişkide bir tarafın riskleri üstlenme konusundaki motivasyonunun, risklerin sonuçlarından korunma olasılığının bulunması nedeniyle azalması durumunu ifade eder. Başka bir deyişle, bir kişi veya kuruluşun riskli davranışlarda bulunma olasılığı, risklerin sonuçlarından korunabilecekleri düşüncesiyle artabilir. Moral tehlike, genellikle sigorta, finansal kurumlar ve devlet müdahalesi gibi durumlarla ilişkilendirilir. Örneklerle açıklarsak: […]
Oligopol
Oligopol, bir sektörde veya pazarda sınırlı sayıda büyük işletmenin hakim olduğu bir piyasa yapısıdır. Oligopolde, genellikle az sayıda büyük oyuncu bulunur ve bu oyuncuların kararları pazarın genelini belirleyebilir. Rekabetin sınırlı olduğu ve işletmeler arasında karşılıklı etkileşimlerin yoğun olduğu bir piyasa yapısı olarak bilinir. Oligopolün temel özellikleri: Az Sayıda Büyük İşletme: Oligopolde piyasa genellikle sınırlı sayıda […]
Dışsallık
Dışsallık, bir kişinin veya işletmenin üretim veya tüketim faaliyetlerinin, üçüncü tarafları etkilediği durumlarda ortaya çıkan bir ekonomik kavramdır. Dışsallıklar, piyasa mekanizmasının işleyişini etkileyen ve ekonomik analizlerde önemli bir rol oynayan durumlardır. Dışsallıklar pozitif veya negatif olabilir: Negatif Dışsallık: Negatif dışsallık, bir kişinin veya işletmenin üretim veya tüketim faaliyetlerinin diğer kişilere veya işletmelere zarar verdiği […]
Kapitalizm
Kapitalizm, ekonomik ve toplumsal bir sistem olarak üretim araçlarının özel mülkiyete dayandığı, piyasa ekonomisinin belirgin olduğu ve rekabetçi serbest piyasa mekanizmasının ekonomik faaliyetleri düzenlediği bir sistemdir. Kapitalizmde ekonomik faaliyetler büyük ölçüde bireylerin ve özel işletmelerin çıkarlarına göre yönlendirilir. Kapitalizmin temel özellikleri: Özel Mülkiyet: Kapitalizmde üretim araçları (fabrikalar, tarlalar, işletmeler vb.) özel mülkiyete tabidir. Bu, bireylerin […]